Skip to content
Menu
Ogród Maryli Blog
  • O blogu
  • Portrety roślin
  • Instagram
  • Kontakt
Ogród Maryli Blog
Topiary: front

Co to są topiary i jak je zrobić?

Opublikowano 29 maja 20216 sierpnia 2021

Topiary, czyli specjalnie formowane drzewa i krzewy, mogą być wielką ozdobą ogrodu. Czasami nawet nie wiemy, że na nie patrzymy, ponieważ ich kształty są niezwykle różne: od zwykłej kuli po oszałamiającą spiralę. Sami również możemy formować krzewy w naszych ogrodach. Niekiedy jest to wręcz potrzebne.

Czym dokładnie są topiary?

Topiary – są to rośliny o kształcie ostatecznie uformowanym przez człowieka. Hoduje się je przede wszystkim w celach ozdobnych oraz by nadać przestrzeni odpowiedniego kształtu. Jedną z najczęściej spotykanych form topiar jest żywopłot.

Topiary

Topiary: historia

Kształtowanie roślin jest sztuką znaną ludzkości już od starożytności. Początkowo proste i geometryczne kształty zaczęły zmieniać się w coraz bardziej wymyślne i nieoczywiste. W starożytnym Rzymie istniał nawet zawód związany z kształtowaniem roślin – topiarius. Sztuka zanikła na kilka wieków, by powrócić w XVI w. w ogrodach należących do bogatych rodzin. Wtedy powstały podstawowe kształty: kule, stożki, spirale, które są stosowane do dziś. Po spadku popularności w XVIII w., ponownie zainteresowano się nimi w XIX w.

Topiary: krzew

Pierwotnie najczęstszym sposobem formowania roślin było strzyżenie koron drzew i krzewów. W miarę rozwoju sztuki pojawił się inny sposób tworzenia topiar. Przy pomocy siatek i ram możemy uformować praktycznie dowolną bryłę, w tym te najbardziej wymyślne i skomplikowane, np. zwierzęta. Ostatecznie powstały trzy podstawowe formy topiar: geometryczne, bezkształtne – są inwencją twórczą projektanta oraz figuralne np. postacie i istoty żywe.

Topiary: korony

Jak stworzyć topiary?

Zacznijmy od tego jakie rośliny możemy do tego wykorzystać. Najbardziej pożądanymi są te, które są wiecznie zielone lub najdłużej zachowują zieloność, np. drzewa i krzewy iglaste. Do najczęściej używanych należą: bukszpan wiecznie zielony, cis pospolity, żywotnik, ligustr pospolity, bluszcz pospolity oraz drzewa: klony, buki i graby. W naszym ogrodzie nie ma formowanych drzew, za to są liczne krzewy w kilku kształtach.

Topiary: formowanie

Cięcie

Uformowanie rośliny do uzyskania pożądanego kształtu może trwać kilka lat, a strzyżenie wykonuje się średnio 3 razy w roku. Do cięcia wybierajmy młode, niezbyt rozrośnięte egzemplarze, gdyż z dorosłych krzewów, dużo trudniej będzie uzyskać ładną, zieloną i gęstą figurę. Najważniejszą rzeczą, o jakiej trzeba pamiętać zaczynając przycinanie krzewów jest to, aby mieć zawsze dobrze naostrzone narzędzia. Nieważne czym to robimy – nożyczkami, nożycami, sekatorem czy maszyną – bez naostrzonego sprzętu nie tylko krzew będzie wyglądał nieestetycznie, ale przede wszystkim może zacząć chorować. Przez poszarpane brzegi liści i pędów mogą się dostać różne grzyby. Tego nie chcemy w żadnym wypadku. Przed zabraniem się do pracy warto również rozłożyć pod rośliną płachtę materiału czy nawet folię, to ułatwi nam ostatni etap, czyli sprzątanie.

Topiary: tuja po strzyżeniu
To co widać na powyższym zdjęciu jest chorobą – to taka galaretowata narośl. Ona po jakimś czasie zasycha na słońcu i odpada, ale można ją zdejmować także ręcznie. Są również specjalne środki do jej zwalczania.
Topiary: grzyb

Ostatnio Maryla przycinała topiary za pomocą maszyny – jest na prawdę bardzo wygodna do pracy. Poniżej możecie zobaczyć tuje „przed” i „po” przycięciu.

Topiary: szpaler
Maryle tnie tuje
Topiary: przycięte

Opieka nad formowanymi roślinami

Formowane rośliny należy regularnie podlewać i odpowiednio nawozić. Dzięki temu stworzą piękną zieloną masę. Dobrym pomysłem jest też wyściółkowanie podłoża wokół nich, co zapobiegnie rozwojowi chwastów i zatrzyma wilgoć w glebie.
Kiedy już rozpoczniemy kształtowanie roślin, nie możemy zaniedbać systematycznego ich przycinania. Bez formowania nasza rzeźba bardzo szybko straci swoje kształty. Strzyżenie musimy więc powtarzać każdego roku, najlepiej kilka razy w sezonie.

Krzew strzyżony w kwadrat

TOPIARY U NAS W OGRODZIE

1. Typowe topiary:
W naszym ogrodzie mamy przede wszystkim kształtowane bukszpany – na kule, prostokąty oraz na mały żywopłot. Poza tym uformowałyśmy specjalnie cisa pospolitego i tuję szmaragd. W pewnym momencie swojego życia trzy jałowce chińskie zaczęły się starzeć. Krzewy iglaste bardzo szybko gubią od dołu kolki i łysieją przez co zatracają swój kształt. Żeby ich nie wycinać Maryla dała upust swojej fantazji i poprzycinała je w różny sposób. Po całej pracy wyszły bardzo ładne ”chmurki” bardzo podobne do formowania bonsai.

Wszystkie formowane bukszpany:

Topiary: bukszpany - trzy kule
Bukszpany - dwa prostokąty
Topiary: kula
Bukszpan - kula przy wjeździe
Bukszpan stożek

Cis pospolity:

Topiary: Cis pospolity

Tuja szmaragd:

Tuja szmaragd

Jałowce chińskie uformowane jak bonsai:

Topiary: tuja bonsai
Topiary: tuje bonsai
Topiary: tuja bonsai

2. A’la topiary czyli krzewy, które potrzebowały cięcia:
Niektóre tuje w naszym ogrodzie musiałyśmy przyciąć. Powodem tego zabiegu był ograniczony dostęp do światła w rabatach pod nimi oraz u niektórych gubienie kolek od wewnątrz. Nie są to typowe topiary, ale bardzo je przypominają.

Topiary: tuje szpaler
Gdy nasz płot zaczyna nam się nudzić możemy odświeżyć jego wygląd…
Topiary: osłona z tuj
… to samo dotyczy szpalerów osłaniających nas od strony dróg.
Tuja - duża kula
Topiary: tuja podcięta o dołu
Topiary: tuja 1
Topiary: tuja 2

Tuje i inne żywopłoty, które chronią nas przed wiatrem oraz wścibskimi oczami wcale nie muszą być jednolite. Możemy dodać im uroku tylko trochę je przycinając!
Na koniec gorąco was zachęcamy, abyście napisali nam jakie macie topiary w swoim ogrodzie lub jakie kształty najbardziej do was przemawiają 🙂
Polecamy również nasze poprzednie posty o Drzewach, Hortensji pnącej oraz o szkodniku, który niszczy nasze bukszpany, czyli o Ćmie bukszpanowej.

Dodaj komentarz Anuluj pisanie odpowiedzi

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Ostatnie wpisy

  • Krzewy liściaste – dobre na początek
  • Drzewa na start – dla początkującego ogrodnika
  • Bluszcz – w domu i w ogrodzie
  • Donice, osłonki, pojemniki – użycie i rodzaje
  • TOP 3 rośliny na upały

Najnowsze komentarze

  • Dominika Marzec - Szorstkowiec fortunego – orient w salonie
  • Leszek - Szorstkowiec fortunego – orient w salonie
  • Dominika Marzec - Bluszcz – w domu i w ogrodzie
  • Dominika Marzec - Bluszcz – w domu i w ogrodzie
  • Emilka - Bluszcz – w domu i w ogrodzie

Kategorie

  • Bez kategorii
  • Portrety roślin

Archiwa

  • styczeń 2023
  • grudzień 2022
  • listopad 2022
  • październik 2022
  • wrzesień 2022
  • sierpień 2022
  • lipiec 2022
  • czerwiec 2022
  • maj 2022
  • kwiecień 2022
  • marzec 2022
  • grudzień 2021
  • listopad 2021
  • październik 2021
  • wrzesień 2021
  • sierpień 2021
  • lipiec 2021
  • czerwiec 2021
  • maj 2021
  • kwiecień 2021
  • marzec 2021
  • luty 2021
  • styczeń 2021
  • grudzień 2020
  • listopad 2020
  • październik 2020
  • wrzesień 2020
  • sierpień 2020

Tagi

berberys Bratki budleja budleje bukszpany canna dalie drzewa dynia dynia ozdobna Fuksja funkie Hortensja Hortensja pnąca jesienne prace jesienne prace w ogrodzie jesienne rośliny jesień Koleus kompost kompozycje kostrzewa sina magnolia niecierpek pelargonia pomidor por porady Powojnik pszczoły rabata Rozmnażanie Koleusa rośliny doniczkowe różaneczniki róże Sosna trawy tulipany warzywa wiosenne prace wiosna zima Ćma bukszpanowa ślimak święta

Polecamy:

nigdymlodsza.blog
Wszelkie prawa zastrzeżone / All rights reserved

ogrodmaryli.blog
Wykorzystywanie publikowanych treści i zdjęć we fragmentach lub w całości, bez zgody autora - zabronione.
wawerski.pl
©2023 Ogród Maryli Blog | Powered by SuperbThemes & WordPress